Acne
Acne is de medische term voor mee-eters en puistjes. Vrijwel iedereen krijgt in zijn/haar leven hier een keer mee te maken. Ongeveer 85% van de mensen tussen de 12 en 24 jaar heeft een vorm van acne. Hierbij is vaak te zien dat de acne vóór de leeftijd van 25 jaar alweer is verdwenen. Wij zien in de praktijk dat de groep volwassenen met acne steeds groter wordt. Stress, voeding en een verstoorde hormoonhuishouding spelen hier vaak een rol in.
Alhoewel acne een goedaardige huidaandoening is, blijkt dat veel mensen wel last hebben van emotionele en psychosociale problemen, zoals schaamte en onzekerheid.
Hoe ontstaat Acne?
Acne is een aandoening van de talgklieren en wordt veroorzaakt door een ontsteking van de talgklierfollikel. Talgklieren produceren talg wat zorgt voor een soepele huid die niet uitdroogt. Bij het ontstaan van acne spelen verschillende factoren een rol. Vaak ontstaat acne in de puberteit, waarbij er een toename is van de androgene hormonen. Deze hormonen zorgen voor diverse veranderingen in de huid. De talgklieren in het gezicht, op de borst, rug en schouders zullen groter worden en meer talg produceren. Tevens wordt de huid dikker door de hormonen. Doordat er meer talg wordt geproduceerd en de huid dikker is, zal een verstopte porie ontstaan (mee-eter). Hierdoor kan de talg nog moeilijker uit de huid, waardoor de talgklier zal gaan opzwellen en een pukkel (papel) ontstaat. Daarnaast bevinden zich in de talgklier bacteriën. De verstopte talgklier zal steeds verder opzwellen en uiteindelijk openscheuren, waardoor het talg en de bacteriën in de aangrenzende huid terechtkomt. Het gevolg hiervan is een ontsteking van de huid, ook wel een puist (pustel) genoemd. De bacteriën beschadigen de huid waardoor kleine littekens kunnen ontstaan.
Oorzaken van Acne
De ene huid is gevoeliger voor de androgene hormonen dan de andere huid, waardoor de één wel acne krijgt en de andere persoon niet. Daarnaast zijn er diverse oorzaken die acne kunnen verergeren, zoals:
- Genetische factoren / erfelijkheid
- Hormonale factoren (menstruatie, zwangerschap)
- Mechanische factoren (druk en wrijving op de huid, door pet of mondkapje)
- Psychologische factoren (stress)
- Gebruik verkeerde huidverzorgingsproducten (zoals cosmetica of oliehoudende producten)
- Gebruik bepaalde geneesmiddelen (prednison of middelen tegen tuberculose en epilepsie)
Kenmerken van Acne
Er zijn diverse vormen van acne, die allemaal andere kenmerken hebben. De kenmerken van acne worden besproken aan de hand van de verschillende vormen.
- Acne vulgaris: dit is de meest voorkomende vorm van acne en wordt ook wel jeugdpuistjes genoemd. De kenmerken van acne vulgaris zijn: open (witte) en gesloten (zwarte) mee-eters, papels en pustels en komt vooral voor op het gezicht, de borst en de schouders.
- Acne conglobata: deze vorm van acne is voornamelijk bij mannen aanwezig. De ontstekingen zijn veel heftiger, groter en pijnlijker dan bij acne vulgaris. Acne conglobata bestaat uit knobbels (nodi) en met talg gevulde holten (cysten) en komt voor op de borst, schouders, rug en het gezicht. De ontstekingen laten vaak ontsierende littekens achter.
- Acne comedonica: een vorm van acne waarbij de mee-eters (comedonen) op de voorgrond staan. Dit kan voorkomen in het gezicht, op de rug, schouders en borst.
- Acne excoriée des jeunes filles: deze vorm van acne wordt vooral bij jonge vrouwen gezien, die een milde vorm van acne hebben. Maar door het excessief krabben en knijpen aan elk plekje, wordt de acne vele malen erger en ontstaan er littekens.
- Acne rosacea: een vorm van acne met zowel ontstekingen als verwijdde bloedvaatjes (couperose). Deze huidaandoening kenmerkt zich door een rode verkleuring op de wangen, neus, kin en soms op het voorhoofd. Klik hier voor meer informatie over rosacea.
- Acne tarda: acne die bij vrouwen van 30 à 40 jaar oud ontstaat. De oorzaak is vaak een hormonale afwijking, zoals het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS).
- Acne inversa: een vorm van acne op ongewone plaatsen, zoals in de oksels, de liezen en op de billen. Deze vorm staat ook wel bekend als hidradenitis suppurativa en is een chronische ontsteking van de haarzakjes. De ontstekingen kunnen voor veel ongemakken zorgen. Klik hier voor meer informatie over hidradenitis suppurativa.
- Acne fulminans: een zeer heftige en zeldzame vorm van acne. Deze vorm lijkt op acne conglobata, maar ontstaat zeer plotseling en komt in combinatie met koorts, gewichtsverlies, spierpijn en/of gewrichtspijn.
- Acne neonatorum: baby-acne, komt vaak voor bij pasgeboren baby’s met kleine puistjes in het gezicht wat komt door invloed van hormonen. Behandeling is vrijwel nooit nodig, aangezien het vanzelf wegtrekt.
Acne en voeding
Er zijn steeds meer studies die aantonen dat voeding invloed kan hebben op het ontstaan van acne. Zo hebben diverse studies aangetoond dat acne gerelateerd is aan de inname van zuivelproducten en voeding dat rijk is aan snelle suikers (zoals snoep, koek, chips, taart). Het wordt daarom aangeraden om naar de voedingsgewoonten te kijken en deze eventueel aan te passen. ‘Vet’ eten heeft vrijwel geen invloed op acne blijkt uit ander onderzoek. Maar als je vaak in een vettige omgeving verkeerd, zoals werken in een keuken/snackbar/autogarage, kan dit wel invloed hebben op de huid.
Behandeling van Acne
De behandeling van acne is afhankelijk van de ernst en de hulpvraag. Aan de hand van het intakegesprek wordt een persoonlijk behandelplan opgesteld met de huidtherapeut. Indien nodig zal de huidtherapeut naast de acnetherapie een medicamenteuze behandeling adviseren. De behandelingen voor acne die de huidtherapeuten van Care Huid- en Oedeemtherapie uitvoeren, zijn:
- Reinigende acne behandeling
- Chemische peeling
- Microneedling behandeling (vooral bij acne littekens)
- Laserbehandeling
- Adviezen voor huidverzorging thuis